Matakiewicz Maksymilian August Antoni (1875–1940), inżynier budownictwa wodnego, profesor i rektor Politechniki Lwowskiej, prezes Akademii Nauk Technicznych, minister robót publicznych. Ur. w Niepołomicach 27 VI, był synem Antoniego i Augusty z Kołodziejów, bratem Antoniego (zob.). W r. 1893 ukończył szkołę realną w Krakowie i podjął studia na Wydziale Inżynierii Politechniki Lwowskiej. W l. 1896–7 odbywał służbę wojskową. Dyplom inżyniera uzyskał w r. 1900. Podczas studiów, od 1 VI 1899 do 30 IV 1900, był asystentem w katedrze budownictwa wodnego Szkoły Politechnicznej we Lwowie. Pracę zawodową z tytułem adiunkta budownictwa podjął M. 1 V 1900 w okręgu tarnowskim, w oddziale regulacji rzek. W l. 1901–3 pracował w krajowym oddziale hydrograficznym we Lwowie. Równolegle w r. 1901/2 był zastępcą profesora i konstruktorem w katedrze budownictwa wodnego, wykładał też część przedmiotów budownictwa wodnego i prowadził ćwiczenia na Wydziale Inżynierii Wodnej Politechniki Lwowskiej. Następnie, po mianowaniu go inżynierem c. k. służby budowniczej, kierował budową portu na Wiśle w Nadbrzeziu, a po powrocie do Lwowa pracował w l. 1905–7 w departamencie wodnym Namiestnictwa. W r. 1905 uzyskał na Politechnice Lwowskiej doktorat nauk technicznych. Po rocznej pracy (1907–8) przy budowie wodociągu miejskiego w Tarnowie powrócił na macierzystą uczelnię. Dn. 1 I 1909 powołany został na profesora nadzwycz. budownictwa wodnego w katedrze budownictwa wodnego, zaś 1 IV 1911 mianowano go profesorem zwycz. W l. 1909–13 piastował stanowisko dziekana Wydziału Inżynierii. W l. 1901, 1905 i 1911 M. odbył dłuższe podróże zagraniczne.
Po wybuchu pierwszej wojny światowej, w okresie od 16 IX 1914 do 22 X 1917 M. brał w niej udział w stopniu porucznika armii austriackiej; w l. 1918–19 uczestniczył w walkach o Lwów. W Polsce niepodległej w l. 1919–20 piastował stanowisko rektora Politechniki Lwowskiej. Był opiekunem Związku Studentów Inżynierii Politechniki Lwowskiej oraz kuratorem Stowarzyszenia Asystentów tejże uczelni. W r. 1920 był członkiem założycielem Akademii Nauk Technicznych w Warszawie, a w l. 1930–3 jej prezesem. W l. 1921–30 wchodził do rady m. Lwowa, a w l. 1927–8 był pierwszym zastępcą komisarza rządu m. Lwowa. Od 29 XII 1929 do 4 XII 1930 sprawował funkcję ministra robót publicznych. Zasługą M-a jako ministra było odrzucenie, mimo różnych nacisków, niekorzystnej dla Polski oferty koncernu A. Harrimana na monopol elektryfikacji znacznej części kraju. Brał udział w pracach Rady Technicznej przy Min. Robót Publ., a od r. 1933 był członkiem Rady Technicznej przy Min. Komunikacji i członkiem komisji tego resortu dla spraw regulacji Wisły. Wykonał wiele projektów i ekspertyz w zakresie budowy zakładów o sile wodnej.
M. był autorem wielu prac naukowych, podręczników akademickich oraz ponad 1 500 artykułów dotyczących hydrauliki, budownictwa wodnego i robót publicznych. Z podręczników należy wymienić m. in.: Zasady budowy wodociągów (Lw. 1914), Budowa jazów (Lw. 1920), Regulacja rzek (Lw. 1923), Żegluga śródziemna i budowa dróg wodnych (W. 1931), Zasady wyzyskania sił wodnych, pomiary i obliczenia wodne (Lw. 1936). Artykułami zasilał stale „Czasopismo Techniczne”, którego był w l. 1919–20 redaktorem naczelnym, a następnie członkiem Komitetu Redakcyjnego. Do najważniejszych prac naukowych M-a należą m. in.: Drogi wodne w Polsce (Lw. 1917), Regulacja Wisły (W. 1920), Ogólna formuła na średnią chyżość przepływu w łożyskach rzecznych i kanałowych (Lw. 1925), O najważniejszych problemach gospodarstwa wodnego w Polsce (W. 1929), Żegluga śródziemna i budowa dróg wodnych (W. 1931), Oznaczenie największych odpływów w potokach i rzekach ze szczególnym uwzględnieniem małych zlewni (Lw. 1935). M. był członkiem Tow. Naukowego we Lwowie (od r. 1920) i Warszawskiego Tow. Naukowego (od r. 1937), członkiem honorowym Polskiego Tow. Politechnicznego we Lwowie (od r. 1931) i członkiem jego zarządu oraz członkiem Akademii Pracy im. Masaryka w Pradze. W r. 1927 został odznaczony Komandorią Orderu Polonia Restituta. Zmarł 3 II 1940 we Lwowie, gdzie do ostatnich dni życia pracował na Politechnice. Z małżeństwa (od r. 1906) z Heleną Zaleską miał córkę.
W. Enc. Powsz., (PWN); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Olszewicz, Lista strat kultury pol.; Peretiatkowicz A., Sobeski M., Współczesna kultura polska, P. 1932; – Akademia Nauk Technicznych 1920–1932, W. 1932 s. 39–41, toż, 1933–1937, W. 1937 s. 24–5 (życiorys i bibliogr. prac); Album Inżynierów i Techników w Polsce, Lw. 1932 I cz. 1 s. 15 i n.; Madajczyk Cz., Spory wokół sprawy elektryfikacji Polski (1926–1930), w: Najnowsze Dzieje Polski z lat 1914–1939, 1962 V 192–3; Politechnika Lwowska, jej stan obecny i potrzeby, Lw. 1932 s. 18 i n.; Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1937, s. 31–2, 40 (fot.), 42, 45; – Skład Towarzystwa Naukowego we Lwowie w 1936 r., Lw. 1937; Sławoj-Składkowski F., Strzępy meldunków, W. 1936; – „Roczn. Tow. Nauk. Warsz.” T. 30: 1937 s. 118–21 (życiorys i bibliogr. prac); – AAN: Min. Wyznań Religijnych i Oświecenia Publ. t. 4 300 (Akta personalne M-a); – Informacje prof. Z. Rudolfa z 26 II 1973.
Janusz Kaliński